กฎแฮนด์บอล ทุกสิ่งที่คุณอยากรู้เกี่ยวกฏแฮนด์บอล อธิบายไว้ที่นี่แล้ว!

กฎแฮนด์บอล อะไรคือแฮนด์บอลกันแน่? มันแตกต่างจากการแข่งยูฟ่า รึเปล่า? และ VAR นั้นช่วยให้กรรมการทำงานลำบากขึ้นหรือไม่?

กฎแฮนด์บอล กติกาการเล่นฟุตบอล ในฐานะที่เป็นผู้ติดตามฟุตบอล ผมสามารถสมมติฐานไปว่ามีอะไรกำลังผิดพลาดอยู่ได้ไกหม? ในวันอังคาร การแข่งขัน Champions Leahgue ผู้ตัดสิน Szymon Marciniak ใช้กฎเกินหน้าที่ ให้จุดโทษกับ Paris Saint-Germain ในวินาทีสุดท้ายในการแข่งขันกับ Newcastle โดย Marciniak ตัดสินว่า Tino Livramento นั้นได้ทำแฮนด์บอล และ Kylian Mbappe รับหน้าที่ยิงประตูจุดโทษที่เป็นแต้มสำคัญของปารีส ปัญหาอยู่ที่ว่าการตัดสินดังกล่าวนั้นดูจะไม่ผ่านเกณฑ์กฎแฮนด์บอล

งั้นอะไรคือเกณฑ์การตัดสินแฮนด์บอลกัน?

Livramento นั้นโดนบอลที่แขนของเขาจริง ๆ … แตะจริง แต่จุดที่สัมผัสนั้น เป็นระหว่างบอลกับแขน(หมายถึงช่วงแขนตั้งแต่รักแร้ลงไป) นั้นเป็นแค่จุดเริ่ม ของการพิจารณาที่ผู้ตัดสิน ต้องคำนึงถึงก่อนเป็นอันดับแรก และสำคัญที่สุด ถ้าเกิดว่าการสัมผัสนั้นเป็นการจงใจ นั่นคือแฮนด์บอล แต่ถ้าเจตนานั้น ไม่ได้ตั้งใจจะโดนบอล ก็ต้องนำปัจจัยอื่นมาพิจารณา อย่างเช่นส่วนไหนของร่างกายที่บอลสัมผัส ถ้าเกิดจุดที่โดนนั้น ถือว่าใหญ่ผิดปกติ ก็อาจจะให้จุดโทษได้ ไม่ว่านักเตะจะตั้งใจโดนหรือไม่ก็ตาม

“Szymon Marciniak เป็นผู้ตัดสินฟุตบอลชาวโปแลนด์ เขาได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งในผู้ตัดสินระดับนานาชาติที่ได้รับคะแนนดีที่สุดในรุ่นของเขา เขาเป็นผู้ตัดสินการแข่งขันฟุตบอลโลก 2022 รอบชิงชนะเลิศระหว่างอาร์เจนตินาและฝรั่งเศสในวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2565 ในเมืองลูเซล ประเทศกาตาร์, ยูฟ่าซูเปอร์คัพ 2018 ระหว่างเรอัลมาดริดและแอตเลติโกมาดริด, และรอบชิงชนะเลิศยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก 2023 ระหว่างแมนเชสเตอร์ซิตี้และอินเตอร์มิลาน ในปี 2023 เขาได้รับเลือกให้เป็น “ผู้ตัดสินที่ดีที่สุดในโลก” โดยสหพันธ์ประวัติศาสตร์และสถิติฟุตบอลนานาชาติ (IFFHS” [1]

นี่คือสิ่งที่กฎอธิบายไว้ใช่ไหม? ใช่ แต่คำแนะนำเกี่ยวกับกฎแฮนด์บอลยังมีมากไปกว่านั้น คณะกรรมการสมาคมฟุตบอลระหว่างประเทศ(Ifab) ระบุว่า หากลูกบอลนั้น ถูกเตะหรือโหม่งโดย นักฟุตบอล แล้วลูกบอลไปโดนแขนของตัวเอง จะไม่ถือว่าแฮนด์บอล จนกว่าบอลนั้นจะเด้งไปที่ประตูฝ่ายตรงข้าม หรือผู้เล่นยิงประตูหลังจากสัมผัสบอล

ในขณะเดียวกัน ผู้ตัดสินควรคำนึงถึงระยะห่างระหว่าง ผู้เล่นกับลูกบอลขณะถูกเตะ เพื่อพิจารณาว่ารูปร่างที่ใหญ่ขึ้นนั้น ถือเป็นเรื่องปกติหรือไม่ เมื่อพิจารณาจากการกระทำของผู้เล่นในขณะนั้น ซึ่งในการแข่ง ยูฟ่ามักจะไม่ค่อยได้รับการพิจารณาข้อนี้

กฎแฮนด์บอล มันดีและเรียบง่ายขนาดนั้นเลย? จริง ๆ แล้วไม่ค่อย แถมยังมีความซับซ้อนมากขึ้นด้วย

ในกรณีนี้ พาดเครื่องหมายคำถามตัวโต ๆ ว่าผู้ตัดสินในการแข่งขันยูฟ่านั้น ถูกคาดหวังว่าจะต้องบังคับใช้กฎ “โดนจุดอื่นในร่างกายก่อน” เมื่อป้องกัน ในหัวหรือไม่ คณะกรรมการฟุตบอลของยูฟ่า นั้นให้คำแนะนำในหัวข้อดังกล่าวไว้ ในเดือนเมษายนที่ผ่านมา ว่ากฎ กติกาฟุตบอล ดังกล่าวนั้นเป็นที่เข้าใจกันโดยทั่วไป หน่วยงานกำกับดูแลของยุโรป เชื่อว่าการใช้มันเป็นข้อยกเว้นกว้าง ๆ (แม้ว่าร่างกายจะ “ใหญ่ผิดปกติ” เป็นต้น) จะขัดต่อกฎ

ไม่ได้ต้องการที่จะให้มันดูขัดแจ้ง แต่ผู้ตัดสินก็น่าเห็นใจในกรณีนี้ ดูเหมือนว่า Marciniak นั้น ตัดสินได้ถูกต้องแล้วตั้งแต่ครั้งแรก เนื่องจาก Livramento นั้นไม่ได้ตั้งใจสัมผัสบอล ไม่ได้นำร่างกายของตัวเอง ไปอยู่ในจุดที่ประเมินได้ว่า “ใหญ่ผิดปกติ” และยังอยู่ใกล้กับลูกครอสของ Ousmane Dembélé มากกว่านั้น บวกกับการพิจารณาที่ไม่ได้เบี่ยงเบนกฎ หมายความว่าไม่มีความเป็นไปได้ที่จะถูกฟาวล์ แต่แล้ว VAR ก็เข้ามาเกี่ยวข้อง

“Dembélé เริ่มอาชีพของเขาที่แรนส์ก่อนจะย้ายไปโบรุสเซีย ดอร์ทมุนด์ในปี 2559 เขาคว้าแชมป์เดเอฟเบโพคาลกับดอร์ทมุนด์ในฤดูกาล 2559–17 โดยทำประตูในรอบชิงชนะเลิศ หนึ่งปีต่อมาเขาย้ายไปบาร์เซโลนาด้วยค่าตัวเบื้องต้น 105 ล้านยูโร กลายเป็นนักฟุตบอลที่มีค่าตัวแพงเป็นอันดับสองรองจากเวลานั้น” [1]

ดูเหมือนว่า แม้ กติกาฟุตบอล ที่ดูซับซ้อนนี้นั้นจะกำลังถูกพูดคุยอยู่ ผู้ช่วยผู้ตัดสินยังสามารถมีส่วนร่วมได้ในการตัดสินวิดีโอได้ เพราะสุดท้ายกลายเป็นว่ามันไม่ใช่เนื้อหาของกฎที่เป็นปัญหา ที่นำไปสู่ PSG ได้รับโทษ มันเป็นเพียงการกระทำที่ไม่เหมาะสมของบุคคลคนหนึ่งเท่านั้น

VAR จาก Marciniak นั้น เผยว่า Tomasz Kwiatokowski ถูกกระงับจากการทำหน้าที่ของเขา ในการแข่งขันแชมเปี้ยนส์ลีกเมื่อวันพุธ ระหว่างเรอัล โซเซียดาด และเร้ดบูลล์ ซัลซ์บวร์ก ยูฟ่าไม่ได้ออกมาแถลงเหตุผลใด ๆ ต่อสาธารณะ แต่มีการคาดเดากันว่า Kwiatokowski ได้ทำผิด ข้อหายุยงให้เพื่อนผู้ตัดสินของเขา (ที่ทำงานด้วยกันมานาน รวมถึง World Cup Final ที่ผ่านมาด้วย) พิจารณาการตัดสินอีกครั้งว่าจะปล่อย Livramento หรือไม่

การแทรกแซงของ Kwiatkowski นั้นทำให้เกิดคำถามขึ้นมา: ทำไม Marciniak ถึงเปลี่ยนใจ(จากการตัดสินของตนเอง) อะไรที่เขาเห็นในมอนิเตอร์ภาพช้า ที่ตนเองพลาดที่จะสังเกตในสนาม และทำไมมันถึงเป็นแบบนั้น? ความเป็นไปได้ที่เรามองเห็นนั้น คงจะเป็นว่า สำหรับร่างกายของ Livramento นั้นค่อนข้างใหญ่เกินธรรมชาติ ทำไมเรานึกถึงการตัดสินหลาย ๆ ครั้งที่ผ่านมาของผู้ตัดสิน ว่ามันมีความอคติส่วนตัวเข้ามาเกี่ยวด้วยมากเท่าไหร่กัน

หากในความเป็นจริง เขาแค่ตัดสินใจแบบนั้นเพราะความคาดหวังจากรอบตัว หลังจากถูกเรียกไปดูมอนิเตอร์ VAR นั้นถูกนำมาใช้เพื่อสนับสนุนผู้ตัดสิน ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก ถ้าเปิดว่า จริงๆแล้วมันเป็นเครื่องมือที่เบี่ยงเบนการตัดสิน ที่แม้แต่ผู้ตัดสินที่ยอดเยี่ยมที่สุด ให้ตัดสินผิดพลาดได้ นั่นคงจะเป็นผลกระทบที่ร้ายแรงอย่างยิ่งในวงการฟุตบอล “ผู้ตัดสินอาจได้รับความช่วยเหลือจาก VAR เฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการตัดสิน/เหตุการณ์การเปลี่ยนนัดการแข่งขันสี่ประเภทเท่านั้น ในทุกสถานการณ์เหล่านี้ VAR จะถูกใช้เฉพาะหลังจากที่ผู้ตัดสินได้ตัดสินใจ (ครั้งแรก/ดั้งเดิม) (รวมถึงการอนุญาตให้เล่นต่อ) หรือหากเหตุการณ์ร้ายแรงพลาด/ไม่เห็นโดยเจ้าหน้าที่การแข่งขัน” [3]

จังหวะแฮนด์บอลที่น่าอับอายที่สุดในประวัติศาสตร์ฟุตบอลโลก

ไม่ต้องสงสัยเลยว่า “หัตถ์พระเจ้า” ของมาราโดนากลายเป็นเกมแฮนด์บอลที่โด่งดังที่สุด เธียร์รี อองรี, ลิโอเนล เมสซี, หลุยส์ ซัวเรซ และคนอื่นๆ นั้นต่างเคยส่งใบสมัครมาให้ทั้งสิ้น ถือเป็นโชคดีของทุกคน เพราะตอนนี้ถึงเวลาประกาศผลสมัครแล้ว

เกมกีฬาที่งดงาม กีฬาที่คุณจะใช้อะไรก็ได้ยกเว้นมือ(หรือส่วนที่เกี่ยวข้องกับมือ) ใน 10 ตำแหน่ง จากทัั้งหมด 11 ตำแหน่งบนสนาม คุณจะใช้เข่า ต้นขา หน้าอก หรือก้นของคุณได้

แม้แต่ผู้เล่นที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ ทั้งอดีตและปัจจุบัน ก็ต้องต่อสู้กับตัวเอง ไม่ให้มือของตัวเองแตะบอล แต่บางครั้งมันก็เกิดขึ้น ไม่ว่าจะรอบก่อนรองชนะเลิศของฟุตบอลโลก และบางกรณีเกิดขึ้นในระดับสโมสร ซึ่งที่เราจะนำมาแชร์นั้น เรียกว่าเป็นจังหวะสุดช็อก และเป็นกระแสอย่างมากในเวลานั้น

Raul Gonzalez: Real Madrid vs Leeds

แชมเปี้ยนส์ลีก 2011 เรอัลมาดริดเผชิญหน้ากับลีดส์ยูไนเต็ด เป็นเกมที่สูสี ที่เรามีัโอกาสได้เห็น ลีดส์นั้นแสดงฟอร์มการเล่นที่น่าตื่นเต้น ที่ไม่มีคิดว่าจะได้เห็นเมื่อต่อเสื้อกับยักษ์ใหญ่สเปน และ Raul เป็นผู้นำประตูชัยในทีมจากการที่บอลโดนมือ

ยูฟ่านั้นค่อนข้างจะไม่พอใจ จากคำอธิบายของ Raul: “ไม่มีทางที่ผมจะเอามือแตะบอลแน่นอน” “ผมไม่รู้ว่าส่วนไหนในร่างกายของผมโดนบอล แต่มันไม่ใช่มือแน่ ๆ”

แน่นอน ไม่ว่าเขาจะพูดอะไรก็ตาม ยูฟ่าตัดสินใจแบนนักเตะชาวสเปน 1 นัด และปรับเงิน 8,000 ปอนด์

Paul Scholes: Manchester United vs St. Petersburg

ระหว่างการแข่งขัน Super Cup 2008 Paual Scholes ตัดสินใจที่จะจบสกอร์ด้วยตนเอง เมื่อลูกครอสเข้ามาจากทางปีก Scholes ก็ยกแขนขึ้นมาหยั่งกับเล่นวอลเลย์บอล หมุนแวนฟาดบอลเข้าประตูไป

ถ้าเกิดเป็นส่วนอื่นของร่างกายเขาที่ใช้ทำประตู คงเป็นการทำประตูที่สวยงามมากแน่ ๆ แต่น่าเสียดายที่มันไม่ใช่

หลังจากนั้นเขาก็โดนใบเหลืองจากผู้ตัดสิน ซึ่งเขาก็ไม่ได้ต่อต้านอะไร ในบรรดาความสำเร็จทั้งหมด ที่เขามีกับแมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด นี่จะไม่นับอยู่ในช่วงเวลาที่ดีที่สุดของเขาแน่นอน

Lionel Messi: Barcelona vs. Espanyol

Lionel Messi ถูกเปรียบเทียบกับ Diego Maradona ด้วยหลายเหตุผล อย่างแรก คือผู้เล่นทั้งสองคนเป็นเพื่อนร่วมชาติชาวอาร์เจนติน่า

เมสซี่เล่นให้กับบาร์เซโลน่า คนส่วนใหญ่มองว่า เขาเป็น นักฟุตบอล ที่เก่งที่สุดในโลก และตอนนี้เขามีแฮนด์บอลสุดโด่งดัง เพิ่มในเรซูเม่ของเขาด้วย

ในเกมที่พบกับ Espanyo ตอบสนองต่อการโก่งตัว ยกแขนขึ้นเหมือนกระตุกเข่า ขณะที่เขาพุ่งเข้าหาบอล ซึ่งชัดเจนเลยว่าเขาใช้มือเอื้อมไปแตะบอล ซึ่งมีความคล้ายคลึงกับแฮนด์บอลของ Maradona ในปี 1986 ถึงกระนั้น เมสซี่ก็ยังทำประตูให้กับบาร์เซโลนาอย่างต่อเนื่อง โดยใช้ทุกอวัยวะนอกเหนือจากมือของเขา

Sergio Aguero: Atletico Madrid vs Recreativo

ย้อนกลับในสมัย Fernando Torres โชว์ฟอร์มสุดโหดและเล่นให้กับ Atletico Madrid คู่หูดาวรุ่งอีกคนหนึ่งที่เล่นในทีมเดียวกัน Sergio Aguero ได้เพิ่มชื่อตัวเองเข้าไปลิสต์การแทงบอลสุดแกมโกงเข้าไปที่เสาไกล โดยการยื่นแขนออกไปเล็กน้อย

Aguero จบประตูด้วยการเคาะบอลเข้ามือทั้งสองข้าง โดยเขาพยายามดันบอลเข้าไปหลังตาข่าย บางทีคงเพราะเขาใส่ถุงมือสีน้ำเงินล่ะมั้ง ที่ทำให้เขารอดจากการโดนลงโทษ(ขำ ๆ)

อย่างไรก็ตาม คุณมองเห็นแพทเทิร์นของมันรึเปล่า? Diego Maradona, Lionel Messi แล้วตอนนี้คือ Sergio Aguero พวกเขาใช้มือทั้งสิ้น ไม่รู้ว่าใน Argentina เขาสอนอะไรให้พวกเขากัน?

ก่อนจะจากกันไป ผมอยากจะแชร์ประสบการณ์แฮนด์บอลของผมเองสักหน่อย

ผมต้องบอกว่านี่เป็นประสบการณ์ที่ทำให้ผมจำไปตลอดชีวิต เมื่อตอนที่ผยังเป็นเด็กที่หลงไหลในการเล่นฟุตบอลและอยากมีชื่อเสียงเล็ก ๆ ในฟุตบอลระดับจังหวัด(ขอไม่เอ่ยชื่อโรงเรียน และสถานที่นะครับ)

ผมในฐานะกองหน้าปีหนึ่ง ต้องเลี้ยงหลบนักเตะอีกฝั่งอย่างหนัก พยายามสร้างโอกาสในการทำตูให้มากที่สุด(แต่ในสมัยนั้น ก็แค่อยากโชว์แหละครับ ฮ่า ๆ) ซึ่งทีมที่ผมเจอเป็นทีมเต็งเช่นเดียวกับโรงเรียนของผม พวกเขามีทักษะการเล่นที่ยอดเยี่ยม โดยเฉพาะกองหลังของพวกเขา

ในจังหวะนั้นเอง โรงเรียนของเราได้เตะมุม ผมที่รออยู่หน้าประตูพยายามหาช่องที่จะยิง แต่อีกทีมพยายามป้องกันผมอย่างหนัก โดยเฉพาะกองหลังของโรงเรียนเขาที่ตัวใหญ่กว่าผม ทำให้ผมไม่สามารถเบียดสู้ได้ ทันใดนั้นเพื่อนผมก็เตะครอสเข้ามา ผมเห็นลูกบอลมาทางผม ในขณะนั้น ผมกระโดดขึ้น หวังว่าจะโหม่งเฉียดเข้าทางด้านซ้ายของประตู

แต่จังหวะที่ผมกระโดดพอดี กองหลังอีกฝ่ายที่อยู่ด้านหน้าผม เขาก็เบียดผมในเวลาเดียวกัน ทำให้ผมเสียจังหวะ จุดที่ผมกระโดดนั้นเบี่ยงทางลูกออกไป ทำให้ผมไม่สามารถโหม่งลูกได้ แต่ด้วยสัญชาตญาณของตัวเอง(หรือผมเชื่อแบบนั้น) มือขวาของผมก็เผลอยื่นออกไป ไม่ได้ยืดสูง แต่ลักษณะเหมือนกางแขนออก เพื่อรับบอล

บอลโดนแขนด้านบน ข้างไหล่ ในมุม 45 องศา มันเด้งตรงไปที่ประตู ทางด้านซ้ายของตาข่าย และผมก็ล้มลงไปที่พื้นหญ้า จังหวะนั้นมีทั้งคนที่ร้องเฮ และคนที่ประท้วง ด้วยความที่ผมยังเด็ก หรืออาจจะเป็นข้ออ้างก็ได้ ผมเลือกที่จะเงียบ และลุกขึ้นมาดีใจกับเพื่อนร่วมทีม ที่เขาไม่ได้สังเกตว่าเกิดอะไรขึ้น เพราะมันเกิดขึ้นเร็วมาก และมีหลายคนที่ล้อมรอบผม

ผู้ตัดสินนั้นไม่ได้มีการเป่าฟาวล์ใด ๆ ผู้ตัดสินของเราก็คือครูพละของโรงเรียน และเราก็ไม่มีเทคโนโลยีอย่าง VAR เหมือนปัจจุบัน บางทีมุมที่เขาเห็นนั้น อาจจะไม่ใช่การแฮนด์บอล หรือเขาอาจจะไม่เห็นเลยก็ได้ ท้ายที่สุด มันก็ผ่านไป เป็นชัยชนะของเรา และเราก็กลับโรงเรียน ด้วยถ้วยระดับจังหวัด

มันเป็นประสบการณ์ที่ ไม่แน่ใจว่าเป็นเรื่องที่ดีหรือแย่ แต่มองกลับไปแล้ว มันเป็นช่วงเวลาที่น่าจดจำมากสำหรับผม เพราะอะดรีนาลีนที่หลั่งในตอนนั้น มันสูงมาก มันตื่นเต้น และมีความสุข

อ้างอิง

Reference list: Szymon Marciniak Available at: https://en.wikipedia.org/wiki/Szymon_Marciniak (Accessed: 29 November 2023) [1]
Reference list: Ousmane Dembélé Available at: https://en.wikipedia.org/wiki/Ousmane_Demb%C3%A9l%C3%A9 (Accessed: 29 November 2023) [2]
Reference list: IFAB, VIDEO ASSISTANT REFEREE (VAR) PROTOCOL Available at: https://www.theifab.com/laws/latest/video-assistant-referee-var-protocol/#principles (Accessed: 29 November 2023) [3]